นักวิชาการด้านภัยพิบัติ เตือนวันนี้ จนถึง 26 พ.ค. 68 ทั่วไทย เฝ้าระวังฝนตกหนักถึงหนักมาก ชี้ ลำน้ำสาขาเสี่ยงน้ำหลาก ท่วมฉับพลัน ย้ำพื้นที่ลาดชัน ลำห้วย พื้นที่เขตเมือง เตรียมพร้อมรับมือท่วมขังให้พร้อม
รศ.ชูโชค อายุพงศ์ หัวหน้าศูนย์ความเป็นเลิศด้านการจัดการภัยพิบัติทางธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เปิดเผยกับ The Active ภายหลังกรมอุตุนิยมวิทยา คาดการณ์จากแบบจำลองฝน ซึ่งถือว่ามีความแม่นยำ ว่ามีแนวโน้มฝนตกหนักถึงหนักมาก อาจทำให้บางพื้นที่ได้รับผลกระทบ โดยเฉพาะลำน้ำสาขา ลำห้วยที่ลาดชัน เส้นทางน้ำไหลผ่านต้องเตรียมตัวรับมือ ขณะที่พื้นที่เขตเมืองต้องปรับตัวให้มากเพราะบางจุดเป็นจุดเปราะบางเสี่ยงท่วมเดิมที่ยังแก้ไม่ได้

“ฝนที่ตกในเขตเทศบาลนครต่าง ๆ ในตัวเมืองมันอาจส่งผลให้ระบายไม่ทัน เพราะบางจุดมีขยะอุดตันทางเข้าบ้าง ท่อระบายน้ำยังไม่ได้ขุดลอก แล้วก็ระบบระบายน้ำยังไม่สมบูรณ์ หรือมีกีดขวางทางน้ำ ตัวนี้อาจจะทำให้น้ำท่วมฉับพลันเกิดขึ้นในพื้นที่สำคัญ ๆ พื้นที่ ท่วมซ้ำซากอยู่แล้ว ทุกครั้งเวลาฝนตกหนัก ท้องถิ่นก็ต้องเตรียมรักษาการ ต้องเตรียมการเรื่องระบบสูบน้ำ หรือว่าเริ่มการขุดลอกให้รวดเร็วขึ้น ในช่วงนี้เป็นช่วงที่ ท้องถิ่นต้องลงมือ หน่วยงานจัดการน้ำที่รับผิดชอบพื้นที่ลาดชัน ลำน้ำสาขาลำห้วย แล้วก็พื้นที่ในเมืองพื้นที่ในที่ราบที่ชุมชน เพราะเกิดเหตุตกหนักโดยกะทันหัน หรืออาจตกแบบเรนบอม จะได้รับมือได้ทันที”
รศ.ชูโชค อายุพงศ์
เชื่อรอบนี้ ‘เชียงใหม่’ อาจเจอน้ำท่วมฉบับพลัน น้ำปิงไม่ทะลักเหมือนปีก่อน
สำหรับฝนที่ตกหนักรอบนี้ รศ.ชูโชค ระบุว่า คือฝนที่ตกโดยตรง ลงในพื้นที่แล้วก็ในลำห้วยต่าง ๆ ซึ่งไม่ได้ทำให้ลำน้ำเส้นหลักเช่น ลำน้ำปิง จะมาล้นตลิ่งแบบปีก่อน ซึ่งคนละเหตุการณ์กัน แต่ตอนต้องไม่ประมาท เพราะบางจุดระบบระบายน้ำยังไม่ดีมากพอ การจัดการน้ำท่วมมี 2 แบบถ้าฝนกรณีตกในพื้นที่ ต้องระบายออก เอาน้ำออกจากพื้นที่ให้เร็วที่สุด ไปลงลำน้ำ แต่ขณะเดียวกันในกรณีน้ำล้นตลิ่งน้ำปิงหรือว่าแม่น้ำต่าง ๆ ทิศทางมันกลับกัน เพราะว่าแม่น้ำจะไหลเข้ามาในพื้นที่น้ำจากแม่น้ำ ทำให้ระบบระบายน้ำยังไม่ได้เกี่ยวข้องแล้ว เพราะว่าถึงจะดียังไงก็ตาม ถ้าน้ำมันตลิ่งก็จะท่วม แต่รอบนี้อาจมีเพียงน้ำท่วมฉับพลันมากกว่า

‘แม่สาย’ พื้นที่ล่อแหลม เปราะบาง เสี่ยงภัยท่วมซ้ำซาก
ในกรณีของที่แม่สาย จ.เชียงราย นั้นอาจมีความเปราะบาง และความล่อแหลมในพื้นที่ค่อนข้างชัดเจนก็คือ ความล่อแหลมเพราะสิ่งแวดล้อมก็เปลี่ยนไป ก็คือชาวบ้านชุมชนทั้ง 2 ฝั่งรุกล้ำลำน้ำลงไปประมาณ 70% เลยกลายเป็นว่าตรงนั้นเวลาฝนตกลงมา แม้ว่าเป็นฝนตกที่ไม่ได้ไปมรสุมก็ตาม เป็นฝนตกหนักในลุ่มน้ำสาย ที่อยู่ฝั่งเขตเมียนมามันก็มีความเสี่ยงทันที
เพราะฉะนั้นตั้งแต่วันนี้ไปจนถึง วันที่ 27 พ.ค. 68 ที่ฝนเข้ามา ต้องติดตามเตือนภัยใกล้ชิด ปัจจุบันก็มีการเพิ่มอุปกรณ์ตรวจวัด มีเรดาร์ ขณะที่พื้นที่การระบายน้ำได้จริง ๆ ในลำน้ำสาย ปัจจุบันเหลือไม่ถึง 20% ก็จะทำให้เกิดการยกตัวของน้ำ แม้ว่าตอนนี้มีการทำผนังกั้นน้ำก็ตามอาจต้องเฝ้าระวัง
สำรวจพื้นที่เฝ้าระวังน้ำท่วมขัง น้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก โคลนถล่ม
กรมอุตุนิยมวิทยา คาดการณ์สภาพอากาศ พบว่า มรสุมตะวันตกเฉียงใต้จะมีกำลังแรงขึ้น กับมีร่องมรสุมพาดผ่านภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง ภาคกลางตอนล่าง ภาคตะวันออกและภาคใต้ตอนบน ทำให้ประเทศไทยจะมีฝนเพิ่มขึ้น และมีฝนตกหนักถึงหนักมากบางแห่ง
สทนช. ได้ประเมินวิเคราะห์สถานการณ์น้ำตามฝนคาดการณ์จากกรมอุตุนิยมวิทยา และสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน) และการคาดการณ์พื้นที่เสี่ยงน้ำหลาก พื้นที่เสี่ยงดินโคลนถล่มบริเวณพื้นที่ต้นน้ำจากกรมทรัพยากรน้ำและกรมทรัพยากรธรณี พบว่า มีพื้นที่บางส่วนเสี่ยงต้องเฝ้าระวังน้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก ดินโคลนถล่ม น้ำท่วมขังในเขตชุมชนเมืองที่เกิดน้ำท่วมขังอยู่เป็นประจำเนื่องจากระบายไม่ทัน ในช่วงวันที่ 23 – 26 พ.ค. 68 ดังนี้
พื้นที่เสี่ยงน้ำท่วมขัง น้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก และดินโคลนถล่ม ดังนี้
ภาคเหนือ
- แม่ฮ่องสอน : อำเภอแม่ลาน้อย อำเภอแม่สะเรียง อำเภอสบเมย
- เชียงราย : อำเภอเมืองเชียงราย อำเภอแม่สาย อำเภอขุนตาล อำเภอเชียงของ อำเภอดอยหลวง อำเภอแม่จัน อำเภอแม่ลาวอำเภอเวียงป่าเป้า
- เชียงใหม่ : อำเภอเชียงดาว อำเภอพร้าว อำเภอแม่แตง อำเภอแม่อาย อำเภอสะเมิง อำเภออมก๋อย
- ลำพูน : อำเภอเมืองลำพูน
- ลำปาง : อำเภอเกาะคา อำเภอสบปราบ
- พะเยา : อำเภอปง
- น่าน : อำเภอเชียงกลาง อำเภอท่าวังผา อำเภอทุ่งช้าง อำเภอบ่อเกลือ อำเภอปัว อำเภอภูเพียง อำเภอแม่จริม อำเภอเวียงสา อำเภอสองแคว
- แพร่ : อำเภอลอง อำเภอวังชิ้น อำเภอสูงเม่น
- อุตรดิตถ์ : อำเภอน้ำปาด อำเภอบ้านโคก
- สุโขทัย : อำเภอศรีสัชนาลัย อำเภอสวรรคโลก
- ตาก : อำเภอท่าสองยาง อำเภอพบพระ อำเภอวังเจ้า อำเภออุ้มผาง
- กำแพงเพชร : อำเภอลานกระบือ
- พิษณุโลก : อำเภอชาติตระการ อำเภอนครไทย อำเภอบางระกำ
- เพชรบูรณ์ : อำเภอหล่มเก่า
- อุทัยธานี : อำเภอบ้านไร่
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
- เลย : อำเภอภูกระดึง อำเภอภูเรือ อำเภอภูหลวง อำเภอวังสะพุง
- หนองคาย : อำเภอเมืองหนองคาย อำเภอโพนพิสัย
- บึงกาฬ : อำเภอเซกา อำเภอบึงโขงหลง
- กาฬสินธุ์ : อำเภอกุฉินารายณ์ อำเภอดอนจาน อำเภอร่องคำ
- อุดรธานี : อำเภอบ้านผือ อำเภอเพ็ญ
- สกลนคร :อำเภอเมืองสกลนคร อำเภอโคกศรีสุพรรณ อำเภอเต่างอย อำเภอโพนนาแก้ว อำเภอภูพาน อำเภออากาศอำนวย
- นครพนม : อำเภอนาแก อำเภอนาทม อำเภอนาหว้า อำเภอบ้านแพง อำเภอศรีสงคราม
- มุกดาหาร : อำเภอเมืองมุกดาหาร อำเภอดงหลวง อำเภอนิคมคำสร้อย อำเภอหนองสูง
- ชัยภูมิ :อำเภอเมืองชัยภูมิ อำเภอเกษตรสมบูรณ์ อำเภอคอนสวรรค์ อำเภอคอนสาร
- ขอนแก่น : อำเภอบ้านแฮด อำเภอภูผาม่าน อำเภอแวงน้อย อำเภอแวงใหญ่
- มหาสารคาม :อำเภอกุดรัง อำเภอโกสุมพิสัย อำเภอบรบือ อำเภอพยัคฆภูมิพิสัย อำเภอยางสีสุราช
- ร้อยเอ็ด : อำเภอพนมไพร อำเภอโพธิ์ชัย อำเภอโพนทอง อำเภอเมยวดี อำเภอสุวรรณภูมิ อำเภอเสลภูมิ อำเภอหนองพอก
- ยโสธร : อำเภอเมืองยโสธร อำเภอกุดชุม อำเภอค้อวัง อำเภอทรายมูล อำเภอเลิงนกทา
- อำนาจเจริญ : อำเภอเมืองอำนาจเจริญ อำเภอชานุมาน อำเภอปทุมราชวงศา อำเภอพนา อำเภอลืออำนาจ
- นครราชสีมา :อำเภอปากช่อง อำเภอวังน้ำเขียว
- ศรีสะเกษ :อำเภอเมืองศรีสะเกษ อำเภอขุนหาญ อำเภอราษีไศล
- อุบลราชธานี : อำเภอเมืองอุบลราชธานี อำเภอนาจะหลวย อำเภอวารินชำราบ
ภาคตะวันตก
- กาญจนบุรี :อำเภออำเภอทองผาภูมิ อำเภอไทรโยค อำเภอศรีสวัสดิ์ อำเภอสังขละบุรี
- ราชบุรี :อำเภอบ้านคา
- เพชรบุรี :อำเภอแก่งกระจาน
ภาคตะวันออก
- นครนายก : อำเภอเมืองนครนายก อำเภอปากพลี อำเภอบ้านนา
- ปราจีนบุรี : อำเภอเมืองปราจีนบุรี อำเภอประจันตคาม อำเภอกบินทร์บุรี อำเภอนาดี
- ฉะเชิงเทรา :อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา อำเภอบ้านโพธิ์
- สระแก้ว : อำเภอตาพระยา
- ชลบุรี :อำเภอบางละมุง อำเภอพนัสนิคม อำเภอพานทอง
- จันทบุรี :อำเภอเมืองจันทบุรี อำเภอขลุง อำเภอท่าใหม่ อำเภอนายายอาม อำเภอแหลมสิงห์
- ตราด :อำเภอเมืองตราด อำเภอเขาสมิง อำเภอคลองใหญ่ อำเภอบ่อไร่ อำเภอแหลมงอบ
ภาคใต้
- ชุมพร : อำเภอเมืองชุมพร อำเภอท่าแซะ อำเภอละแม อำเภอสวี อำเภอหลังสวน
- ระนอง :อำเภอเมืองระนอง อำเภอละอุ่น อำเภอสุขสำราญ
- สุราษฎร์ธานี :อำเภอชัยบุรี อำเภอบ้านตาขุน อำเภอบ้านนาสาร อำเภอพนม
- พังงา : อำเภอเมืองพังงา อำเภอกะปง อำเภอเกาะยาว อำเภอคุระบุรี อำเภอตะกั่วป่า อำเภอท้ายเหมือง
- กระบี่ :อำเภอคลองท่อม อำเภอปลายพระยา อำเภอเหนือคลอง อำเภออ่าวลึก
- ภูเก็ต : อำเภอถลาง
- นครศรีธรรมราช :อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช อำเภอท่าศาลา อำเภอพรหมคีรี
- สงขลา : อำเภอสะเดา อำเภอสะบ้าย้อย
- ยะลา : อำเภอบันนังสตา อำเภอเบตง อำเภอยะหา
- นราธิวาส : อำเภอจะแนะ อำเภอแว้ง อำเภอสุไหงปาดี